سیر تحول صنعت هوانوردی و گردشگری در دنیا معاصر(2) - مرکز فروشگاهی

به گزارش مرکز فروشگاهی، برگه پیش روی شما ادامه برگه سیر تحول صنعت هوانوردی و گردشگری در دنیا معاصر(1) از جناب آقای حسین عضدی تورلیدر محترم آژانس ژِیوار میباشد. ضمن تشکر از جناب آقای عضدی شما را به مطالعه این مقاله دعوت میکنم.

ژِیوار سفیر نوین

اما در کنار همه مزایای ذکر شده، صنعت توریسم تاثیرات دیگری نیز درپی داشت که از موارد برشمرده عمیق تر و مؤثرتر بود. نفوذ خرده فرهنگها و اختلاط آنها بین لایه های میانه و زیرین جوامع پیچیده امروزی به لطف ارتباط نزدیک لایه های جوامع متفاوت که بویژه برای کشورهای درحال توسعه اهمیت بیشتری داشت. با نگاهی از دریچه تحولات سیاسی پس از جنگ دوم شاهد ظهور سرزمینهای نوپا و تغییرات گسترده در مرزهای سیاسی جهان هستیم. تجربه دو جنگ خانمانسوز هرچند شعله های جنگ سرد و نظامی شدن در دو جبهه شرق و غرب را به همراه داشت اما جهان خسته از سالها جنگ و نابرادری دیگر تاب ادامه دشمنی را نداشت. در جهان امروز جهانی ارتباطات با سرعت چشمگیری در عمق تفکر بشر نفوذ می نماید و این بار روشهای نوینی را برای بقا برمی گزیند. همانگونه که گفته شد فرایند تغییرات جهانی و مراودات مالی، رقابتی نو بین دولتها و ملتها پدید می آورد و میدان جنگ در عواملی نو بروز می نماید.

در این دوره اختلافات از بین نرفته شاید بیشتر هم شده اما جهان آموخته که با تبادل نظر و روشهای دیپلماتیک مسائل خود را حل نماید. بیشتر درگیریها در این بازه زمانی پشت دیوارهای بن بست کمونیسم، آنجا که ارتباط بین جوامع مختلف تاحد زیادی سرکوب شده روی می دهد. بعد از جنگ دوم در اروپا به غیر از جنگ بالکان در دهه 90 درگیری قابل توجه دیگری نداریم. در شرق آسیا اختلافات دیرینه ژاپن با اطرافیانش جای خود را به رقابت علمی و مالی می دهد تا جاییکه غولهای نو جهانی از دریای زرد سربرمی آورند. تنها در ویتنام است که جنگی طولانی رخ میدهد که باز یکطرف درگیری دیوار کمونیسم است. این تجربیات اثر غیر قابل انکار صنعت گردشگری را به رخ می کشد. آنجا که فرآیند ارتباطات عادی و در عمق لایه های پنهان جامعه بیشتر می گردد، جنگ و درگیری تا حد زیادی کاهش یابد. صنعت توریسم به عنوان طلایه دار ایجاد ارتباط نزدیک بین لایه های اجتماعی توانسته سطح آگاهی را تا آنجا بالاببرد که دیگر تخاصم با کشوری دیگر از سوی دولت ها، نزد ملت ها پذیرفته شده نیست. مجموعه این عوامل توسعه صنعت گردشگری را در تفکرهای نوپای دهکده جهانی نهادینه می نماید و بسیاری از دولتها در می یابند، بدون پل ارتباطی با جهان دیگر قادر به جوابگوی به خواسته های نو ملت ها نیستند. صنعت هوانوردی برقرار نماینده این پل به طول خط استواست. هواپیماها به هرجای سرمیکشند و مانند زنبوری از شهد همه گلهای عالم تغذیه می نمایند. احتیاج به فرودگاههای بزرگ و شرکتهای های هواپیمای معظم، خصوصا برای کشورهای ضعیفتر ملموس می گردد. این مساله تا جای پیشرفت می نماید که گاهی جای صورت مساله و جواب عوض می گردد. شهرهای نوپا و کوچکی مانند سنگاپور و دبی بدون هرگونه جاذبه تاریخی و با اندک جاذبه طبیعی، به لطف رشد صنعت هوانوردی درآمدی بیش از صنعت گردشگری بسیاری از کشورهای غنی از نظر تاریخی و طبیعی دارند.

شاید اگر شرکت های هواپیمای آنها نبود کمتر در نقشه های جهان دیده می شدند. همزمان با رشد صنعت هوانوردی و گردشگری در کشورهای مقصد، سایر زیرساختها نیز بطور موازی و همسو ارتقا می یابد و این توسعه پایدار جدا از مدیریت صحیح داخلی، مرهون ارتباط گسترده و نزدیک با سرزمینهای دیگر است. در تجربه های داخلی نیز می توان به سالهای اول دهه 70 شمسی و تبدیل شدن جزیره کیش به عنوان یک مقصد گردشگری به لطف سرمایه گذاری های مالی در آنجا اشاره نمود. درهمان ابتدای امر تاسیس یک شرکت هواپیمای و در ادامه توسعه فرودگاه نیز امری ضروری به نظر می رسد. هرچند اگر جاذبه های طبیعی و توجه مالی به جزیره کیش وجود نداشت هیچگاه احتیاج به شرکت هواپیمای هم دیده نمی شد ولی هستند مناطقی که با وجود پتانسیل های فراوان به علت عدم امکان دسترسی مناسب توفیقی در گردشگری نداشتند.

در گذشته های نه چندان دور دسترسی به عتبات عالیت و حتی شهر مشهد نیز چندان ساده نبود. ولی امروزه حتی برای قشر میانه جامعه نیز دسترسی به این شهرها بیشتر شده و این حجم رفت و آمد سبب اشتغال زایی گسترده در جامعه مقصد شده، تا جاییکه حدود 50 درصد هتل های ایران در شهر مشهد قراردارند. بی شک اگر در این شهرها فرودگاه نبود با تمام اهمیت مذهبی، شاهد حضور این حجم بزرگ مسافر نبودیم. سالهاست یکی از شاخص های پیشرفت یک کشور با مقدار رشد صنعت هوانوردی آن گره خورده است.

شهرهای مطرح جهان با فرودگاه های بزرگ به یکدیگر متصل شده اند. برخلاف آنچه در بعضی نظریات غیرکارشناسی بیان می گردد، با توجه به تجربیات داخلی و خارجی، گرچه مشتریان این صنعت معمولاّ قشر مرفه تر هستند ولی فواید رونق این صنعت، همه گروه های جامعه را بهره مند می نماید. توسعه صنعت هوانوردی و درپی آن گردشگری فارق از منافع مالی، ارتقاء زیرساختها و بهبود شرایط اجتماعی، برای کشور ما در منطقه پرفراز و نشیب و کهن خاورمیانه، میراث دار اولین تمدن های بشری و انقلاب شهرنشینی در امتداد تاریخ، حامل پیامی بسیار رسا و بنیادی از نظر فرهنگی است. پیامی که بسیاری از کشورهای دیگر به لطف این دو صنعت به جهان رساندند: صنعت گردشگری به عنوان طلایه دار صلح و امنیت در جهان پرمخاطره امروز، می تواند ارمغان پرنده های آهنین باشد.

نویسنده: حسین عضدی